Το Χρυσοβίτσι

Το Χρυσοβίτσι είναι κτισμένο στην άκρη ενός μεγάλου εσωτερικού κάμπου, στις νότιες απολήξεις του Μαινάλου. Οι πλούσιοι δασικοί και γεωργικοί πόροι της περιοχής προσέλκυσαν μικρές αγροτικές συνοικήσεις, που οργανώθηκαν σε συγκροτημένο οικισμό κάπου ανάμεσα στον 15ο με 16ο αιώνα. Ήδη στις αρχές του 18ου αιώνα, το χωριό αναφέρεται σε απογραφές και έγγραφα με το χαρακτηριστικό όνομά του, που παραπέμπει σε ομόηχα τοπωνύμια της Πίνδου.

Το Χρυσοβίτσι βρίσκεται πάνω στον παλιό και σημερινό οδικό άξονα προς τη νότια είσοδο της Γορτυνίας, μέσω της κύριας πύλη της, της Στεμνίτσα. Ο ίδιος άξονας εξυπηρετούσε και εξυπηρετεί και την ορεινή προσπέλαση της περιοχής της Καρίτενας, ένας δρόμος πολύ συντομότερος της σημερινής όδευσης του αυτοκινητόδρομου μέσω Μεγαλόπολης.

Παράλληλα, το Χρυσοβίτσι βρίσκεται κοντά στα χωριά-κρυσφήγετα Αρκουδόρεμα και Λιμποβίσι και μέσα από αυτά επικοινωνεί με την περιοχή της Πιάνας, από όπου περνά ο πιο ομαλός δρόμος προς Τρίπολη. Παλιός οδικός σταθμός και χάνι, το Χρυσοβίτσι είδε την επιρροή του να μειώνεται με την ανάπτυξη του οδικού δικτύου, κάπου στην τρίτη δεκαετία του 20ού αιώνα. Στη συνέχεια και μέχρι το 1970 το χωριό αποτέλεσε κέντρο της δασικής εκμετάλλευσης του Μαινάλου και φιλοξένησε επί μακρόν ένα πρότυπο εργοστάσιο επεξεργασίας ξύλου.

Στον 21ο αιώνα, το Χρυσοβίτσι είναι ξανά ένας παρόδιος σταθμός, προσφέροντας δροσιά και υποδομές εστίασης. Οι εγκαταστάσεις του παλιού πριστηρίου έχουν μετατράπηκαν σε Μουσείο Δασικής Ιστορίας Μαινάλου, ένα θεματικό αντικείμενο που έχει ήδη ατονήσει.

Το Χρυσοβίτσι είναι χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος