Μονοπάτι Αριστοτέλη

Τούτο δ’ η ταχύτης ποιεί της κινήσεως, ώστε δοκείν έτερον είναι το ορών και το ορώμενον… […το αποτέλεσμα αυτό το παράγει η ταχύτης της κίνησης, ώστε να φαίνεται ότι άλλο είναι το βλέπον κι άλλο το ορώμενον…] Αριστοτέλης, ΠΕΡΙ ΑΙΣΘΗΣΕΩΣ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΤΩΝ

Το Μονοπάτι Αριστοτέλη βρίθει από σημάδια αρχαίου πολιτισμού σε όλο της το μήκος, αν και αλλού έχουν μερικώς επικαλυφθεί από την ζωηρή βλάστηση και αλλού από τις αλόγιστες παρεμβάσεις του σύγχρονου κόσμου.

Απέναντι από την αρχή του μονοπατιού βρίσκεται το Άλσος του Αριστοτέλη, ένα θεματικό πάρκο αφιερωμένο στον μεγάλο φιλόσοφο και επιστήμονα της αρχαιότητας. Το πάρκο περιέχει πειραματικά όργανα που λειτουργούν σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους, όπως ο ίδιος περιγράφει στα έργα του «τα Φυσικά». Σήμερα, εντυπωσιάζουν όχι μόνο με την εφευρετικότητα του δημιουργού τους και με την πρωτοτυπία της κατασκευής τους αλλά και με την υψηλή αισθητική που προσφέρουν λόγω της απλότητάς τους.

Η τοποθεσία συνδυάζει ιδανικές συνθήκες δημιουργικής σκέψης και διανόησης με την απόλαυση της φυσικής ομορφιάς, που αντανακλάται στην πλούσια βλάστηση και στην εντυπωσιακή θέα του άλσους στον Κόλπο της Ιερισσού και στο Άγιο Όρος.

Η διαδρομή από τα Στάγειρα μέχρι την Ολυμπιάδα είναι υπό σκιά σχεδόν σε όλο της το μήκος και μπορεί κανείς να την περπατήσει ακόμα και τις πιο ζεστές μέρες.

Η διαδρομή ξεκινά με σκαλοπάτια απέναντι από το Άλσος του Αριστοτέλη, ακολουθώντας τη σχετική σήμανση. Το μονοπάτι οδηγεί αμέσως στα Οθωμανικά Λουτρά, που το 15ο αιώνα, όταν η περιοχή ονομάζονταν Σιδηροκαύσια, πρόσφεραν καθαρισμό από τις καθημερινές εργασίες της εξόρυξης των μετάλλων.

Συνεχίζουμε σε τσιμεντοστρωμένο πεζόδρομο για 800 μ., πάνω από τον οικισμό των Σταγείρων. Συναντάμε την πηγή Κλειδί με τρεχούμενο νερό και περνάμε μπροστά από εκκλησία της Παναγίας Σπηλαιώτισσας.

Στα αριστερά μας πριν τελειώσει ο πεζόδρομος βρίσκουμε το ίχνος του μονοπατιού που μας οδηγεί σε χωματόδρομο. Περπατάμε αρκετή ώρα σε αυτόν απολαμβάνοντας τον οικισμό Στρατονίκη από ψηλά και τη θέα στη θάλασσα.

Μπαίνουμε στο τσιμεντόδρομο που οδηγεί από το χωριό Στρατονίκη στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής. Στη συνέχεια, ακολουθούμε χωματόδρομο που περνάει από μεγάλο ξύλινο κιόσκι, από όπου μπορούμε να δούμε τα μαγκανάλια, ένα μεγάλο χώρο με αρχαίες και νεότερες τομές εξορύξεων. Η πλαγιά έχει ένα χαρακτηριστικό χρώμα και όψη λόγω του στείρου υλικού που έχει απομείνει μετά την εκμετάλλευση.
Συνεχίζουμε να ανηφορίζουμε μέχρι να βρούμε ποτίστρα με νερό για τα κοπάδια της περιοχής. Το φαρδύ δρομάκι τελειώνει σε περιφραγμένο χώρο – φάρμα. Δεξιά του πρόχειρου αυτού χοιροστασίου, προς την κατωφέρεια της πλαγιάς, διασχίζουμε διαβρωμένη ρεματιά και περνάμε απέναντι.
Μπαίνουμε σε ελαφρά ανηφορικό μονοπάτι που φτάνει σε δυο διαδοχικά ξέφωτα. Από εκεί ξεκινάει πυκνό δάσος οξιάς, το οποίο διασχίζουμε με καλό μονοπάτι. Κατά τόπους έχουμε την ευκαιρία να δούμε το μονοπάτι να γίνεται παλιό καλντερίμι, υπενθυμίζοντάς μας την παλαιότερη χρήση των μονοπατιών για τους ντόπιους. Αφήνουμε πίσω μας το δάσος οξιάς και μπαίνουμε σε χαμηλότερη και πιο πυκνή βλάστηση, που σε λίγα σημεία κάνει την προσπέλαση δύσκολα. Σύντομα βγαίνουμε σε χωματόδρομο.
Αριστερά βλέπουμε μπλε πινακίδα με ένδειξη «Κερασούδα». Συνεχίζουμε δεξιά, από το δρόμο, αγνοώντας την, προκειμένου να επισκεφτούμε το χώρο αναψυχής. Σε 600 μ. περίπου ο χωματόδρομος μας οδηγεί στην θέση Κερασούδα, και να κάνουμε μια στάση ξεκούρασης κάτω από την πυκνή φυλλωσιά της οξιάς. Μέχρι εδώ η σήμανση είναι μικρές μπλε πινακίδες και το γράμμα Α. Από το σημείο αυτό μέχρι τον οικισμό της Ολυμπιάδας συναντάμε άσπρες πινακίδες «Στάγειρα – Αρχαία Στάγειρα» και Α.
Δεξιά της ξύλινης πινακίδας βρίσκουμε το φαρδύ μονοπάτι που οδηγεί στην πηγή Κρύα Βρύση, όπου κρήνη. Μετά την πηγή το μονοπάτι κατηφορίζει και γίνεται πιο στενό. Το δάσος γίνεται πιο πυκνό και η ποικιλία των δασικών ειδών αυξάνεται, φανερώνοντας την πλούσια βιοποικιλότητα της περιοχής. Οξιές, βελανιδιές, φράξοι, οστριές, γαύροι και ακακίες μπλέκονται, σε έναν αγώνα με έπαθλο το φως και το νερό.
Συνεχίζουμε να κατηφορίζουμε και περνάμε από ξέφωτο με πυκνή βλάστηση από βάτα. Το μονοπάτι παραμένει καθαρό και το στολίζει πυκνή φυλλάδα των πολυάριθμων φυλλοβόλων ειδών. Κατηφορίζουμε σε εντυπωσιακό δάσος οξιάς μέχρι να βγούμε σε χωματόδρομο κακής βατότητας. Τον ακολουθούμε για 500 μ. και φτάνουμε πλέον σε πιο κεντρικό δρόμο.
Περνάμε ακριβώς απέναντι στο μονοπάτι και μπαίνουμε σταδιακά στην Ευμεσογειακή ζώνη βλάστησης με σκληρόφυλλα πλατύφυλλα που μας θυμίζει ότι η πορεία μας καταλήγει στο επίπεδο της θάλασσας. Κινούμαστε ανάμεσα σε πουρνάρια, σκλήθρα, αριές και λαδανιές μέχρι να βγούμε σε χωματόδρομο, τον οποίο συναντήσαμε ψηλότερα.
Διασχίζουμε ξέφωτο και μπαίνουμε σε στενότερο μονοπάτι που μας οδηγεί μέσα από πυκνό δάσος ξανά σε χωματόδρομο. Τον ακολουθούμε για 130 μ. και διασχίζουμε μεγάλο λιβάδι προς το Βορρά ώσπου να ξαναβρούμε το μονοπάτι. Στενό και πυκνό από βλάστηση, γίνεται σταδιακά έντονα βραχώδες με γρανιτικά πετρώματα. Κινούμαστε πλέον σε ράχη με φρύγανα και θέα στις όμορφες ακτές του Κόλπου.
Φτάνουμε σε μια μικρή κορφή από όπου ξεκινά η τελευταία κατάβαση προς τη θάλασσα της Ολυμπιάδας. Σύντομα καταλήγουμε στην άσφαλτο Ολυμπιάδα – Στρατώνι, έχοντας απέναντί μας την ακρόπολη των αρχαίων Σταγείρων.

Κείμενο: Κ. Ζαγκαρέτου
Φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος