Η αρχαία Μεγάλη Πόλις
Αρχαία μνημεία της ΝΔ Αρκαδίας
Η αρχαία Μεγάλη Πόλις
Η αρχαία Μεγάλη Πόλις βρισκόταν σε επίπεδο μέρος, εκατέρωθεν της κοίτης του ποταμού Ελισσώνα, σε μικρή απόσταση προς τα δυτικά της σημερινής Μεγαλόπολης. Η θέση δεν είχε φυσική οχύρωση και δεν είχε κατοικηθεί πριν τη δημιουργία της πόλης, που έγινε το 370 π.Χ., υπό την εποπτεία του Θηβαίου στρατηγού Επαμεινώνδα, μετά τη νίκη των Θηβαίων στα Λεύκτρα, οπόταν και δημιουργήθηκε το Κοινό των Αρκάδων. Στην νεότευκτη πόλη, πρωτεύουσα της έφηβης Αρκαδικής Συμπολιτείας, συνοικίστηκαν υποχρεωτικά όλες οι πόλεις και πολίχνες της περιοχής, εκτός της Λυκόσουρας και της Τραπεζούντας.
Η τοποθεσία
Η πόλη προστατευόταν από χαμηλό πλίνθινο τείχος, που βασιζόταν σε λίθινη θεμελίωση. Το συνολικό μήκος του περιβόλου ήταν 8.8 χλμ. Λόγω της πλίνθινης κατασκευής, δεν διατηρήθηκαν τμήματα του τείχους.
Για 150 χρόνια, η πόλη άκμασε και απέκτησε πολλά δημόσια κτήρια και πλούσιες υποδομές. Το 223 ωστόσο, ο βασιλιάς της Σπάρτης Κλεομένης την κατέλαβε και την κατέστρεψε, ενώ οι κάτοικοί της, υπό τον Φιλοποίμενα, διασώθηκαν στη Μεσσηνία. Η πόλη ανοικοδομήθηκε και διατήρησε κάποια δυναμική μέχρι τα ρωμαϊκά χρόνια, ενώ έκτοτε εγκαταλείφθηκε.
Σήμερα, ο χώρος της Μεγάλης Πόλης έχει ανασκαφεί πλήρως και είναι επισκέψιμος. Τα κυριότερα οικοδομικά συγκροτήματα που βλέπει ο επισκέπτης είναι η Αγορά και η Φιλίππειος στοά, το Γυμνάσιο, το Θερσίλειο βουλευτήριο και το θέατρο. Το σύνολο των μεγαλόπρεπων αυτών οικδομημάτων αποτέλεσε σπουδαίο πνευματικό και καλλιτεχνικό κέντρο του Κοινού των Αρκάδων.
Το αρχαίο θέατρο
Γενική εικόνα του θεάτρου
Πατήστε για μεγέθυνση
Γενική εικόνα του θεάτρου
Το Θέατρο βρισκόταν απέναντι από την Αγορά, με την οποία συνδεόταν με γέφυρα που κάλυπτε τοπική ύφεση. Ήταν το μεγαλύτερο θέατρο της αρχαιότητας και είχε κατασκευαστεί από τον Αργείτη Πολύκλειτο.
Είχε διάμετρο περίπου 145 μ. και χωρούσε 18.000-20.000 θεατές στα δύο διαζώματά του, που είχαν 20 και 17 σειρές αντίστοιχα. Η πρώτη σειρά εδωλίων αποτελείται από εννέα ενεπίγραφους θρόνους, ενώ μόνο οι πρώτες εννέα κερκίδες ήταν πέτρινες: οι ανώτερες σειρές καθισμάτων ήταν απλά διαμορεφωμένες στο χωμάτινο πρανές. Στο πίσω μέρος των ερεισίνωτων των εδωλίων υπάρχουν χαραγμένες επιγραφές του 4ου και 3ου αι. π.Χ.
Η ορχήστρα είναι γεωμετρημένη ως κυκλικός τομέας. Οι παραστάσεις γίνονταν μπροστά σε κινητή ξύλινη σκηνή. Η βάση του λίθινου προσκήνιου, που είναι σήμερα ορατό μπροστά από την ορχήστρα, είναι της ρωμαϊκή φάσης του θεάτρου.
Το θέατρο ανασκάφηκε στα 1890-1891 από την Αγγλική Αρχαιολογική Σχολή και είναι μερικώς αναστηλωμένο. Οι εργασίες αποκατάστασης των πέτρινων εδωλίων έχουν επανεκινηθεί πρόσφατα και προχωρούν με αργούς ρυθμούς.
Η αρχαία Αγορά
Η αρχαία Αγορά
Πατήστε για μεγέθυνση
Η αρχαία Αγορά
Κοντά στο θέατρο, αποκαλύφθηκαν τα θεμέλια του Βουλευτηρίου, που ήταν γνωστό με το όνομα του ιδρυτή του, Θερσίλιου. Ήταν ένα ευρύχωρο ορθογώνιο οικοδόμημα, με μεγάλες κιονοστοιχίες που περιέβαλαν το στεγασμένο χώρο. Στη νότια πλευρά του Θερσιλίου υπήρχε βήμα και χώρος συνεδριάσεων. Καθώς απλωνόταν στα νότια του θεάτρου, η μια κιονοστοιχία αποτελούσε ένα είδος σκηνικού του απώτερου χώρου του θεάτρου: το εύρημα αυτό συνιστούσε μια πραγματική καινοτομία στην οργάνωση των περιβαλλόντων χώρων των θεάτρων μιας πόλης.
Η Αγορά συνιστούσε μεγάλο κοινωνικό χώρο, ορειοθετημένο με λιθόκτιστο περίβολο χαμηλού ύψους. Ο χώρος κοσμείτο με ιερά, αγάλματα και κίονες. Η Φιλίππειος στοά είχε μήκος 155 μ. και πλάτος 20 μ., με μια μακριά δωρική κιονοστοιχία στην πρόσοψη.
Από το Γυμνάσιο (γυμναστήριο) σώζονται μόνο λείψανα των στοών και άλλων οικοδομημάτων.
Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος
topoguide Greece
ΟΔΗΓΟΣ ΣΤΑ ΑΡΚΑΔΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ
Ο οδηγός Αρκαδικά Μονοπάτια είναι διαθέσιμος για συσκευές Android μαζί με άλλες δεκάδες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Η Αρκαδικά Μονοπάτια περιλαμβάνεται στην ομάδα της Πελοποννήσου. Αποκτήστε τον οδηγό Αρκαδικά Μονοπάτια ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.
Ο οδηγός Αρκαδικά Μονοπάτια είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό Αρκαδικά Μονοπάτια ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.
Είναι πολύ ενδιαφέρον ότι το topoguide Greece έχει τη δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης πολλών περιοχών, επιτρέποντας έτσι την συνολική προβολή του αναλυτικού χάρτη όλης της Αρκαδίας και την εύκολη εναλλαγή των διαδρομών, των εκατοντάδων Σημείων Ενδιαφέροντος και των δεκάδων σελίδων του οδηγού με τις αναρίθμητες φωτογραφίες.